در عصری که گوشی هوشمند بهطور مداوم در دستانمان است و حضوری تقریباً دائمی در پلتفرمهای دیجیتال داریم، نمیتوانیم تأثیر روانشناختی رسانههای اجتماعی بهویژه بر نسل جوان را نادیده بگیریم. ظهور شبکههای اجتماعی چگونگی ارتباط ما با دیگران و درک ما از خودمان را تغییر داده است.
در کنار مزایا و جذابیتهای این فضا، جنبههای منفی و تاریکی نیز وجود دارد.
در این مقاله تأثیر شبکههای اجتماعی بر عزت نفس کودکان و نوجوانان را بررسی میکنیم و برای پیشگیری از این آسیبها راهکارهایی را پیشنهاد میدهیم.
شبکههای اجتماعی چگونه بر عزت نفس کودکان و نوجوانان تأثیر میگذارند؟
1- مقایسهی زندگی خود با دیگران
بیشتر اوقات، افراد در شبکههای اجتماعی مانند اینستاگرام، مطالب و تصاویری را از سبک زندگی خود به نمایش میگذارند که با دقت انتخاب شده و بهترین نسخه از زندگیشان را نشان میدهد. کودکان و نوجوانانی که به شبکههای اجتماعی دسترسی دارند، به احتمال زیاد، سبک زندگی و روزمرگیهای خود را با این تصاویرِ بهظاهر کامل مقایسه میکنند. در نتیجه ممکن است احساس نارضایتی کنند و عزت نفسشان آسیب ببیند.
مثلاً دختر 13سالهای را در نظر بگیرید که در فید اینستاگرام خود میگردد. او تصاویری از دوستانش میبیند که در مهمانیهای مجلل شرکت میکنند، به سفرهای پرهزینه میروند یا به موفقیتهایی دست پیدا میکنند. احتمالاً او با دیدن این تصاویر احساس میکند زندگیاش به اندازهی کافی خوب نیست و شروع میکند به زیر سؤال بردن ارزشهای خود و خانوادهاش. ممکن است این مسئله آرامآرام به «تصور منفی» از خود منجر شود و بر عزت نفس و اعتمادبهنفس او تأثیر بگذارد.
2- آزار آنلاین
یکی دیگر از جنبههای تأثیرگذار بر عزت نفس کودکان و نوجوانان در شبکههای اجتماعی، آزار و اذیت آنلاین است. نوجوان 15سالهای را در نظر بگیرید که نظرها و پیامهای آزاردهندهای را در شبکههای اجتماعی دربارهی ظاهر یا سبک زندگیاش دریافت میکند. این نظرها و پیامهای منفی ممکن است عزت نفس او را تحتتأثیر قرار دهد و موجب شود احساس انزوا و افسردگی کند.
3- استانداردهای زیبایی غیرواقعی
شبکههای اجتماعی استانداردهایی از زیبایی بدن و چهره به تصویر میکشند که ممکن است بر تصور بچهها نسبت به ظاهر خودشان تأثیر منفی بگذارد. پلتفرمهایی مانند اسنپچت و اینستاگرام، فیلترها و ابزارهای ویرایشی مختلفی را ارائه میدهند که ظاهر افراد را تغییر میدهد و چهرههایی غیرواقعی از آنها به نمایش میگذارند.
دختر 12سالهای را تصور کنید که برای بهترشدن عکسهایش پیش از انتشار، از فیلترها استفاده میکند. با گذشت زمان، به این دلیل که ظاهر واقعیاش با تصاویر ویرایششده مطابقت ندارد، از چهرهی طبیعی خود احساس نارضایتی خواهد کرد. این نارضایتی ممکن است باعث بروز مشکلاتی مانند تصور منفی نسبت به خود، عزت نفس پایین و حتی کارهای مضری مانند رژیمهای غذایی شدید و بیش از اندازه شود.
4- انتظار تأیید از دیگران
شبکههای اجتماعی به گونهای طراحی میشوند که افراد مختلف بتوانند به عکسها و مطالب منتشرشده واکنش نشان بدهند. این ویژگی، به مرور، انتظار تأیید از جانب دیگران را در افراد تقویت میکند. ممکن است کودکان و نوجوانان ارزش خود را به تعداد لایکها یا دنبالکنندههایشان ربط بدهند و اگر لایک و نظر مثبت دریافت نکنند، اعتمادبهنفسشان را از دست بدهند.
Comments
Post a Comment